Fatih Sultan Mehmet Han’ın İstanbul’un Fethi Öncesi Yaptığı Hitabe

Ey benim paşalarım ve beylerim ve ağalarım ve bu savaşta yoldaşlarım!

Sizler de bütün yiğitliklerinizi takınınız ve maiyetinizi sıcaklık ve kahramanlığınıza katınız ve tam bir şevk ile vazifelerini görmeye teşvik ediniz. Onları anlatınız ki savaşta kârlı çıkmak üç şeye bağlıdır:

Azim, Namus, İtaat.

Askeri itaat nedir?

Askeri itaat, herkesin bulunduğu yer ve durumu iyice koruması, sessizlik ve düzen ile hareket ve davranıştan ayrılmamasıdır. Bu düzen ile her biriniz, üstünüzden gelen emri işitir ve sizden emir bekleyenlere de emirlerinizi duyurabilirsiniz. Gerektiği zaman sessizlik ile hareket edilir. Gerektiği zaman da bağırılır, haykırılır ve yerine göre hareket edilir. Savaşta ve özellikle kale dövüşlerinde bu usul pek faydalıdır. Bütün davranışlarınızda düzen ve tertip ile hareket edildiği zaman sonunda başarıya ulaşmak kesindir. Mazinize layık bir şekilde savaşınız. Şimdi sizlere emirlerim şunlardır: Herkes kendi alay ve çadırlarına giderek yemek yesin ve dinlensin. Emrinizde bulunanlara tembihlerimi duyurunuz. Yarın erkenden kalkarak herkes kendi yerinde düzenli bir şekilde bulunsun. Düzenimiz, düşüncelerimiz çevreye duyurulmasın. Alayları düzenledikten ve yerleştirdikten sonra ağırbaşlı durunuz. Cenk şarkısı, kulağınıza; ve işaret, gözünüze çarpınca ondan sonrası size aittir.

Kritovulos, İstanbul’un Fethi, Kapı Yayınları, 2013 s.58-62.