Baharda Kuşlar Gibi: Rahbani Kardeşler
Abdulaziz Alhamıdı

Bu şarkı, Doğu ve Batı makamları arasında güzel bir karışımdır. Bir makamda eğer üst dizi rast, alt dizi acem ise bu çargâh olarak adlandırılır ve bu Türk musikisinde sıkça görülürken Arap musikisinde nadiren görülür

Bırakın halklar birbirlerinin nağmeleriyle terennüm etsinler umulur ki göç eden kuşlar ilkbaharda vatanlarının dallarına konarlar ve dünyaya barışı yayarlar.

     Duygusal ruh, eski bir kültürel birikimle ve zevkli sanatlarını birbiriyle paylaşan, değiş tokuş eden bir kültürle dolup taşan o büyük insan topluluğu olan Doğu'nun sütunlarını doldurur. Müzik, nağmelerinde taşıdığı duygu feveranında halklar arasında melodilerin aşkla değiş tokuş edilmesiyle bunların başında gelmektedir. İşte ünlü Türk şarkıcı Zara, Çok güzel, duygusal bir şarkı seslendiriyor. Şarkının adı:

     (عند الربيع مثل الطيور حططتَ على داليتي)
     Baharda kuşlar gibi, geldin kondun dalıma.

     Şarkının linki ise şu şekilde: https://youtu.be/sB--DSSJCc0

     Zara, müzik kültürüne, halk folkloru ruhuna ve büyüleyici sese sahip olmasıyla şarkı söylemede öne çıkan ve belirgin izler taşıyan akademik bir şarkıcıdır.

     Şarkının melodisi ise (Arapça versiyonu) Rahbani kardeşlere aittir, bu isim Lübnanlı iki kardeş olan Assi Rahbani (1923 - 1986) ve Mansour Rahbani (1925 - 2009) olmak üzere iki kardeşin kısaltılmış ismidir. Arap musikisinin ve dünya müziğinin büyüklerinden sayılırlar. Rahbani kardeşler, hünerli şairler ve müzik distribütörleridir ve müzik düzeyinde sundukları en belirgin şey müzikaldir. Gerçekten de Arap müzikalinin liderleridirler. Aynı zamanda, büyük bir kısmını Feyruz’un da söylediği besteleriyle ün kazandılar. Arap ve Lübnan şarkılarının birçok devinin piyasaya sürülmesinde, ünlenmesinde büyük emekleri vardı. Batı müziğinden ve diğer halkların müziklerinden birçok alıntı yaptılar.

     Bu besteyi ilk kez 1984'te şarkıcı Melhem Barakat (1942-2016) seslendirmiştir. Şarkıcı ve besteci olan Barakat Arap ve Lübnanlı en meşhur şarkıcılardan ve bestecilerden sayılır. Muhammed Abdülvahabın musiki sanatından etkilenmiş ve yeteneği okuldayken ortaya çıkmış ve bundan sonra ise Ruhban okuluna girmiştir ve çıkış noktası burası olmuştur.

     Melhem Barakat'ın orijinal şarkısı şudur: (Şıbbak Habibi/ شباك حبيبي)

     Şarkının linki şudur: https://youtu.be/sSKwfPTjYf8

     Şarkı acem makamı üzerinedir (majör), mevval ile başlar (ritmik olarak azalır), orijinal şarkının sözleri şöyledir (besteye ek olarak sözler de Rahbani kardeşlere aittir):

     Aden cennetine girdim ve gördüm kavak ağacını
     Hurileri gördüm içiyorlar sırayla
     Ellerinde altın kaseler, kristalden kaseler
     Saki bir hata yapmalı ki yakında tekrar sıra bize gelebilsin
     ................................
     Aşkı getiren sevgilimin penceresi
     Sevgilimin aşkı ilk aşktır o
     Kaybol ey güneş sadece ben ve sevgilim kalalım

     Söyle veya söyleme ey gecenin rayihası
     Çocukluğumuzun insanları bu gecede büyüdü
     Geliyor gözyaşı peşimden geliyor
     Geliyor sevgilim ve okuyor mektuplarımı

     Geçti üzerimizden ekimin ayı
     Konuştular bizim hakkımızda ve sordular bize bu kim
     Bu bizim ayımızdır, bizimle geceleyecek
     sevgilim üzgün, tuhaf bir hikaye

     Türkçe şarkıdaki bestenin başlangıcı oryantal bir dokunuşla ele alınarak iki noktanın rast makamına dönüştürülmesi dikkat çekmektedir, şarkının aslı ise bunu barındırmaz.

     Bu, Doğu ve Batı makamları arasında güzel bir karışımdır. Bir makamda eğer üst dizi rast, alt dizi acem ise kaynaklarımızdan öğrendiğimiz kadarıyla bu çargâh olarak adlandırılır ve bu Türk musikisinde sıkça görülürken Arap musikisinde nadiren görülür.

    Sonuç olarak: Bırakın halklar birbirlerinin nağmeleriyle terennüm etsinler umulur ki göç eden kuşlar ilkbaharda vatanlarının dallarına konarlar ve dünyaya barışı yayarlar.